Ubezpieczenie zdrowotne po rozwiązaniu umowy o pracę w Niemczech

Rozwiązanie umowy o pracę w Niemczech często budzi pytania dotyczące dalszego ubezpieczenia zdrowotnego. Niemieckie przepisy jasno określają, jak długo obowiązuje ochrona ubezpieczeniowa po zakończeniu stosunku pracy, kto nadal może z niej korzystać oraz jakie kroki należy podjąć, by zachować dostęp do świadczeń medycznych mimo braku zatrudnienia.

Kto podlega ustawowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu w Niemczech?

Ustawowe ubezpieczenie zdrowotne (GKV) obejmuje osoby, których miesięczne dochody brutto nie przekraczają 6 150 euro (co daje rocznie maksymalnie 73 800 euro – stan na 2025 rok). Wysokość dochodu uwzględnia również premie świąteczne i wakacyjne.

Do osób objętych systemem GKV należą:

Studenci oraz osoby odbywające obowiązkowe praktyki i staże,
Emeryci, którzy przez większość życia zawodowego byli ubezpieczeni w systemie publicznym,
Osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych (ALG I),
Przedstawiciele wolnych zawodów, takich jak artyści i publicyści, spełniający określone kryteria,
Osoby, które wcześniej należały do systemu GKV i nie mają obecnie innej formy ubezpieczenia zdrowotnego.

Jak długo obowiązuje ubezpieczenie zdrowotne po utracie pracy?

Po rozwiązaniu umowy o pracę w Niemczech ustawowe ubezpieczenie zdrowotne pozostaje aktywne jeszcze przez 30 dni. W tym czasie:

Świadczenia medyczne są nadal dostępne na dotychczasowych zasadach,
Składki nie są naliczane,
Proces przedłużenia ochrony przebiega automatycznie, bez konieczności podejmowania działań formalnych.

Aby zachować ubezpieczenie po upływie 30 dni, należy:

Zarejestrować się jako bezrobotny w urzędzie pracy, dzięki czemu składki zostaną opłacone przez urząd,
W przypadku braku rejestracji – pokryć koszty ubezpieczenia samodzielnie od pierwszego dnia pozostawania bez pracy.

Prywatne ubezpieczenie zdrowotne a utrata pracy

Osoby posiadające prywatne ubezpieczenie zdrowotne (PKV) po utracie pracy mogą być zobowiązane do przejścia na ubezpieczenie ustawowe, jednak zależy to od rodzaju pobieranego zasiłku:

ALG I – standardowo aktywowane jest ustawowe ubezpieczenie zdrowotne, ale istnieje możliwość pozostania w PKV, jeśli w ciągu ostatnich pięciu lat przed utratą pracy nie korzystano z systemu publicznego. Wniosek o zwolnienie z obowiązku ubezpieczenia publicznego należy złożyć w ciągu trzech miesięcy od rozpoczęcia pobierania zasiłku.

ALG II (Bürgergeld) – osoby otrzymujące to świadczenie nie przechodzą automatycznie do ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego. Nadal pozostają w prywatnym systemie, a urząd pracy wypłaca dopłatę na pokrycie składek.

Osoby powyżej 55. roku życia mogą kontynuować prywatne ubezpieczenie zdrowotne, jeśli przez ostatnie pięć lat nie były ubezpieczone w systemie publicznym i w tym czasie prowadziły działalność na własny rachunek lub były zwolnione z obowiązku ubezpieczenia.

Czy można nadal korzystać z ubezpieczenia po jego wygaśnięciu?

Dostęp do świadczeń zdrowotnych po wygaśnięciu ubezpieczenia jest możliwy w określonych przypadkach:

Ubezpieczenie rodzinne – osoby spełniające odpowiednie warunki mogą zostać objęte polisą partnera lub członka rodziny bez konieczności opłacania dodatkowych składek.
Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne – osoby, które były wcześniej objęte systemem ustawowym, mogą kontynuować ubezpieczenie, ale muszą samodzielnie opłacać składki.
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne – dalsze korzystanie z usług medycznych zależy od warunków umowy z ubezpieczycielem.

Powrót z Polski do Niemiec a ponowne nabycie ubezpieczenia

Osoby wracające do Niemiec po pobycie w Polsce muszą ponownie przystąpić do systemu ubezpieczeniowego:

Jeśli wcześniej korzystały z ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego – mogą zostać ponownie przyjęte do systemu GKV.

Osoby posiadające wcześniej prywatne ubezpieczenie zdrowotne muszą zawrzeć nową umowę ubezpieczeniową.

Osoby bez wcześniejszej historii ubezpieczeniowej w Niemczech mogą uzyskać ubezpieczenie na podstawie ostatniego zatrudnienia w Polsce.

Ubezpieczenie zdrowotne w Niemczech dla osób na zasiłku dla bezrobotnych i Bürgergeld

Osoby otrzymujące zasiłek ALG I zachowują ustawowe ubezpieczenie zdrowotne (§ 5 ust. 1 pkt 2 SGB V). Taka ochrona obowiązuje również dla świadczeniobiorców Bürgergeld (§ 5 ust. 1 pkt 2a SGB V).

Urząd pracy przejmuje opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne nawet wtedy, gdy wypłata ALG I zostaje czasowo wstrzymana z powodu dobrowolnego rozwiązania umowy o pracę.

Należy jednak pamiętać, że:

W momencie wypłaty odprawy urząd pracy przestaje pokrywać koszty ubezpieczenia zdrowotnego,
W takim przypadku składki trzeba opłacać samodzielnie, zawierając umowę dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego z kasą chorych.

Podsumowanie Zakończenie stosunku pracy w Niemczech nie oznacza automatycznej utraty dostępu do ubezpieczenia zdrowotnego. W zależności od sytuacji można skorzystać z ustawowego okresu ochronnego, zarejestrować się w urzędzie pracy lub opłacić składki samodzielnie. Osoby posiadające prywatne ubezpieczenie powinny sprawdzić warunki swojej polisy, aby uniknąć przerwy w dostępie do świadczeń zdrowotnych.

Jeśli masz jakieś pytania, możesz skontaktować się z nami pod numerem telefonu +48 17 2000 123 lub za pośrednictwem e-mail .

Rozlicz swój podatek z Niemiec – Skorzystaj z DARMOWEJ KALKULACJI

Nasz Facebook